Wat zijn macronutriënten?
Macronutriënten is de verzamelnaam van een aantal voedingsstoffen die in ons eten en drinken voorkomen. De bekende macronutriënten zijn koolhydraten, vetten en eiwitten. Daarnaast is alcohol een macronutriënt die vaak apart vermeld wordt, vanwege de negatieve gevolgen voor het lichaam. Het voorvoegsel macro betekent groot. Dat is niet voor niets, want macronutriënten komen in grote hoeveelheden voor in onze voeding. Het lichaam heeft er ook veel van nodig.
Macronutriënten zijn de brandstof voor het lichaam
Naast macronutriënten bevat onze voeding micronutriënten zoals vitaminen en mineralen. De micro’s komen in kleine hoeveelheden voor in onze voeding en het lichaam heeft er slechts één gram per dag van nodig. Hoewel het allemaal voedingsstoffen zijn, leveren alleen macronutriënten energie aan ons lichaam. Die energie wordt uitgedrukt in de meeteenheid calorieën. De koolhydraten en vetten werken als brandstof voor het lichaam terwijl de eiwitten zorgen voor spieropbouw en spierherstel.
De functies van macronutriënten voor ons lichaam
Je vindt macronutriënten in alle levensmiddelen en de samenstelling per product verschilt. Zo vindt je in brood vooral koolhydraten, terwijl kip vooral eiwitten levert. Boter, halvarine en veel vleessoorten bevatten juist weer veel vetten. Ons lichaam heeft alle macronutriënten nodig om in leven te blijven en een natuurlijke verhouding zorgt voor gezonde voeding en minder kans op overgewicht.
- Koolhydraten
Een groot deel van onze voeding bevat koolhydraten en ze zijn een belangrijke bron van energie voor ons lichaam. Voor de mens zijn koolhydraten zo belangrijk omdat ze worden gebruikt als energiebron bij (zware) inspanningen. Goede bronnen van koolhydraten zijn bijvoorbeeld volkoren graanproducten zoals volkorenbrood, havermout en volkoren pasta. Andere goede bronnen zijn aardappels, groente en fruit. - Vetten
Vetten vormen de tweede brandstof voor het lichaam. Ze komen in ruime mate voor in bijvoorbeeld halvarine, olie, vlees, kaas en koek. In ons voedsel komen vetten voor in verzadigde en (gezonde) onverzadigde vorm. Vetten zijn belangrijk omdat het een bouwstof is van testosteron. Dit hormoon speelt een belangrijke rol bij spieropbouw. Daarnaast is het een bron van energie, vitamine A, D en E en vetzuren. - Eiwitten
Eiwitten zitten in veel producten en ze komen voor in dierlijke en plantaardige vorm. Voor iedereen zijn ze belangrijk omdat het lichaam de aminozuren uit eiwitten gebruikt voor het herstellen en opbouwen van spierweefsel. Dierlijke eiwitten zitten onder meer in vlees, vis, melk, kaas en eieren. Plantaardige eiwitten komen voor in bijvoorbeeld brood, graanproducten, noten en paddenstoelen.
Macronutriënten en overgewicht
Overgewicht kan ontstaan om verschillende redenen. In de meeste gevallen ligt de oorzaak bij het structureel innemen van meer energie (calorieën) dan het lichaam verbrandt. Het lichaam gaat dan calorieën opslaan als lichaamsvet. Hoewel een verkeerde verhouding in de inname van macronutriënten niet gezond is, zijn koolhydraten of vetten niet specifiek dikmakend. Dit is gebleken uit onderzoek van de Amerikaanse wetenschappers dr. Kevin Hall en dr. Juen Guo. Een calorie uit vetten of koolhydraten is dus gewoon een calorie. Ze wegen even zwaar bij het opbouwen van lichaamsvet en energieverbruik.